Bolesne, czerwone grudki to zmora większości nastolatków. Trądzik młodzieńczy jest przewlekłą chorobą zapalną skóry, która dotyka osób w wieku dojrzewania. Dlaczego trądzik dręczy nastolatków? Czy da się go wyleczyć? Jak pielęgnować skórę trądzikową? Czy trądzik może nawracać w późniejszym okresie?
Trądzik pospolity – co to jest?
Trądzik pospolity, zwany popularnie pryszczami, jest konsekwencją nieprawidłowej pracy gruczołów łojowych. W momencie, gdy gruczoły te produkują zbyt dużo sebum, skóra staje się tłusta, świecąca, a łój gromadzi się w porach. Tak powstają zaskórniki, które stają się pożywką dla bakterii Propionibacterium acnes. Bakterie te namnażają się i tak dochodzi do stanu zapalnego, który możemy obserwować na skórze w postaci krostek, grudek i ropnych torbieli. Typowe obszary ciała, na których występuje trądzik to twarz (okolice łojotokowe, czyli czoło, nos, broda, policzki), ramiona, kark i plecy.
Hormony, dieta, słońce
Za trądzik odpowiada również burza hormonów, z którą młode osoby mają do czynienia w okresie dojrzewania. Za głównego winowajcę możemy uznać androgeny – męskie hormony, odpowiedzialne za nadmierne pobudzenie gruczołów łojowych do pracy i produkcję sebum ponad normę.
Nie bez znaczenia w wytwarzaniu łoju jest też dieta. Nadmierne spożywanie przez nastolatków produktów smażonych i przyprawionych, spożywanie sztucznych soków i napojów słodzonych, mocnej herbaty, kawy, czy czekolady może nasilać chorobę.
Osoby ze skórą tłustą i trądzikową powinny być również ostrożne ze słońcem. Ekspozycja na słońce z początku może przynieść poprawę cery, wysuszyć krostki, zredukować wypryski. Jednak po okresie wakacyjnym, od września problem może nawrócić. Warstwa rogowa naskórka po słońcu jest pogrubiona. Gruczoły łojowe zaczną produkować więcej sebum. Pory zaczną się zatykać a na skórze pojawią się nowe zaskórniki, grudki, krostki. Czy słońce bardziej pomaga, czy szkodzi? Więcej na ten temat przeczytacie w tym wpisie.
Kolejny czynnikiem wpływającym na powstawanie trądziku młodzieńczego jest niedokładne lub nieprawidłowe oczyszczanie skóry twarzy. Również składy niektórych kosmetyków, jak oleje mogą nie służyć skórze. Po pierwsze oleje zatykają ujścia mieszków włosowych. Olej po dostaniu się do mieszka, zatyka go i tworzy wokół niego stan zapalny. Niestety to, co bywa modne, jak kosmetyki na bazie olejów, nie zawsze jest skuteczne. Wrażliwa skóra stymulowana złymi kosmetykami, często aktywizuje nawroty trądziku lub powoduje nowy trądzik. Dlatego warto sięgać po wysokiej jakości dermokosmetyki pielęgnacyjne, które będą mieć lekką formułę, nie będą obciążać skóry, będą redukować aktywność gruczołów łojowych oraz odbudowywać warstwę hydrolipidową naskórka. Te zadania realizują preparaty z linii EPTA AC, a konkretnie EPTA AC Cleancing Scrub oraz EPTA AC Emulsion. Formuły tych preparatów pozwalają zredukować wydzielanie sebum, pozostawiając skórę zmatowioną. Może być używany samodzielnie lub jako uzupełnienie leczenia farmakologicznego.
Co jeszcze może nasilać trądzik młodzieńczy? Złe nawyki, takie jak ukrywanie wyprysków pod warstwami makijażu, albo wyciskanie zmian trądzikowych. Rozdrapywanie istniejących zmian wcale nie sprawia, że wypryski i bakterie Propionibacterium acnes znikają. Jest wręcz przeciwnie. Takim zachowaniem możemy przyczynić się do rozwoju i rozprzestrzenienia się trądziku.
Trądzik pospolity może przybierać różne postaci. Wymienione wcześniej zmiany skórne świadczą o toczących się procesach zapalnych. Zazwyczaj gdy ustępują, pozostawiają niechciane blizny, które przypominają o chorobie i ponownie frustrują nastolatków. Pozbycie się blizn i odzyskanie zdrowej oraz gładkiej skóry to kolejny proces.
Jak wyleczyć trądzik młodzieńczy?
Istnieją domowe sposoby radzenia sobie z trądzikiem. Wśród naturalnych metod zwalczania zmian skórnych, jak wypryski, zaskórników, wągrów są napary ziołowe, np. z bratka, skrzypu polnego czy mniszka lekarskiego. Popularne są maseczki w postaci gęstych papek, np. z płatków owsianych lub różnych mieszanek ziół. Właściwości łagodzące i antybakteryjne ma też ogórek oraz aloes, stąd toniki z tych składników, które nakłada się na wacik i przemywa nim twarz. Aloes dodatkowo przyspiesza gojenie się ran i nawilża skórę.
Pamiętajmy, że domowe sposoby mogą wspomagać terapie z użyciem dermokosmetyków i leczenie farmakologiczne, lecz nie zastąpią ich całkowicie. Walkę z trądzikiem zawsze warto rozpocząć od wizyty u specjalisty, dermatologa, by rozpoznać przyczynę zmian skórnych i dobrać adekwatne do problemu rozwiązania. Nie warto zwlekać z wizytą. Niechciane wypryski, z którymi boryka się wielu nastolatków są powodem kompleksów. Dlatego im szybciej zaczniemy terapię, tym lepiej zarówno dla zdrowia i urody, jak i psychiki młodej osoby.
Dermatolog może przepisać preparaty z retinoidami lub zawierające substancje antybakteryjne, takie jak stosowane miejscowo antybiotyki czy nadtlenek benzoilu. Młode osoby korzystają też z szerokiej oferty zabiegów specjalistycznych w gabinetach kosmetycznych, które dedykowane są dla cery trądzikowej. Istotną rolę w walce z trądzikiem młodzieńczym odgrywa właściwa, regularna pielęgnacja, oczyszczanie, nawilżanie i stosowanie odpowiednio dobranych kosmetyków.
Trądzik dorosłych
Niestety trądzik nie znika magicznie wraz z ukończeniem osiemnastki, a nawet jeśli uda nam się go pozbyć lub zaleczyć, być może wróci w późniejszym czasie, w wieku dorosłym. Wówczas najczęściej mamy do czynienia z trądzikiem hormonalnym, któremu poświęciliśmy osobny wpis: Trądzik u dorosłych.
Trądzik młodzieńczy – fakty
Na koniec zebraliśmy garść faktów, by w skrócie rozpoznać „wroga” i dowiedzieć się o nim nieco więcej. Oto dane, liczby i statystyki dotyczące trądziku u nastolatków:
- W 90% przypadków trądzik pojawia się na twarzy.
- Trądzik pospolity najczęściej rozwija się u osób w wieku między 13. a 16. rokiem życia.
- Trądzik nie jest chorobą zakaźną.
- Nieleczony trądzik może ustąpić po kilku latach.
Zobacz również
